Helal ürün ve helal hizmet alanında güven inşa etmek, yalnızca üreticinin beyanına dayalı bir süreçle sağlanamaz. Bu güvenin oluşması için uluslararası standartlar, bağımsız denetimler ve akreditasyon sistemleri devreye girer. Lokman Hekim Üniversitesi Helal Ürün Uygulama ve Araştırma Merkezi (LHUHAM), bu gereklilikleri yerine getiren öncü kurumlardan biridir. Merkez, 2024 yılında Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) tarafından, OIC/SMIIC 2:2019 standardı doğrultusunda akredite edilmiştir (hak.gov.tr).
Akreditasyonun Önemi
Akreditasyon, bir kurumun belirli bir standarda uygun şekilde faaliyet yürüttüğünün bağımsız bir otorite tarafından onaylanmasıdır. Helal alanında bu onay, yalnızca dini hassasiyetleri değil; aynı zamanda gıda güvenliği, hijyen, izlenebilirlik ve etik üretim gibi unsurları da kapsar.
HAK’ın verdiği akreditasyon, OIC/SMIIC (İslam İşbirliği Teşkilatı / Standartlar ve Metroloji Enstitüsü) tarafından kabul edilen küresel kriterlere dayanır. Böylece LHUHAM, verdiği helal belgelendirme hizmetlerinin uluslararası alanda da tanınırlığını sağlar.
OIC/SMIIC 2:2019 Standardı
OIC/SMIIC 2:2019, helal belgelendirme kuruluşlarının akreditasyonu için hazırlanmış bir standarttır. Bu standart, belgelendirme sürecinin:
-
Tarafsızlık,
-
Şeffaflık,
-
Tutarlılık
ilkelerine göre yürütülmesini zorunlu kılar.
Ayrıca, belgelendirme kuruluşlarının yeterlilik kriterlerini, personel niteliklerini ve denetim yöntemlerini net bir şekilde tanımlar. LHUHAM, bu kriterleri eksiksiz şekilde karşılayarak hem akademik hem de sektörel anlamda güvenilir bir yapı oluşturur.
Belgelendirme Sürecindeki Şeffaflık
LHUHAM’ın en güçlü yönlerinden biri, belgelendirme sürecinin şeffaflığıdır. Tüm aşamalar, başvurudan sertifika teslimine kadar izlenebilir.
-
Başvuru Formu: Belgelendirme talep eden kurum veya üretici, ürün veya hizmetine ilişkin tüm bilgileri içeren detaylı bir form doldurur (başvuru sayfası).
-
Kuruluş Bilgi Formu: Firmanın faaliyet alanı, üretim kapasitesi, mevcut kalite yönetim sistemleri ve ürün çeşitliliği bu formda yer alır.
-
Parti Malı Uygunluk Formu: Özellikle ithalat veya belirli üretim partilerinde ürünlerin tek tek incelenmesini sağlayan kritik bir belgedir.
Bu belgeler, başvuru sahibinin sürecin başında neyi, nasıl talep ettiğini net bir şekilde ortaya koyar.
Denetim ve Uygunluk Değerlendirmesi
Başvurunun kabul edilmesinin ardından LHUHAM’ın uzman denetçileri devreye girer.
-
Yerinde Denetim: Üretim tesisleri, depolama alanları ve dağıtım süreçleri yerinde incelenir.
-
Laboratuvar Testleri: Ürünlerden numuneler alınır ve kimyasal, mikrobiyolojik testler yapılır.
-
Süreç Analizi: Hammaddenin tedarikinden paketlemeye kadar tüm aşamalar helal kriterlere göre değerlendirilir.
Tüm bu adımlar, hem uluslararası helal standartları hem de Türk Gıda Kodeksi gibi ulusal düzenlemeler dikkate alınarak yürütülür.
İlk Gözetim Denetimi
LHUHAM, akreditasyon aldıktan sonra da kaliteyi korumak amacıyla düzenli olarak gözetim denetimlerinden geçer (ilgili haber). Bu denetimler:
-
Akreditasyon kriterlerinin hâlâ karşılanıp karşılanmadığını,
-
Denetçilerin tarafsızlığını,
-
Süreçlerin güncel mevzuata uygunluğunu
kontrol eder. Böylece, LHUHAM’ın sürekli güvenilir bir otorite olarak kalması sağlanır.
Uluslararası Tanınırlık
LHUHAM’ın HAK tarafından akredite edilmesi, merkez tarafından verilen sertifikaların OIC/SMIIC üyesi 40’tan fazla ülkede geçerli olması anlamına gelir. Bu durum:
-
İhracat yapan firmalar için ticari avantaj sağlar.
-
Uluslararası pazarda marka değerini artırır.
-
Tüketici nezdinde ürünün güvenilirliğini pekiştirir.
Bu sayede, Türkiye’de üretilen helal sertifikalı ürünler, global raflarda yerini alabilir.
Tüketici Güveni ve Pazar Avantajı
Helal sertifikası, sadece dini hassasiyetleri karşılamakla kalmaz; aynı zamanda ürünün kalite ve güvenilirlik göstergesidir. Yapılan araştırmalara göre, helal sertifikalı ürünlerin tüketici tarafından tercih edilme oranı sertifikasız ürünlere kıyasla %30 daha fazladır. LHUHAM’ın sağladığı uluslararası geçerliliğe sahip sertifikalar, üreticilerin hem iç pazarda hem de dış pazarda rekabet avantajı elde etmesini sağlar.
Geleceğe Yönelik Hedefler
LHUHAM, dijital sertifikasyon sistemleri ve blok zincir tabanlı izlenebilirlik uygulamaları ile belgelendirme süreçlerini daha güvenilir ve hızlı hale getirmeyi hedefliyor. Böylece tüketici, satın aldığı ürünün hammaddesinden paketlenmesine kadar tüm süreci anlık olarak takip edebilecek.
Ayrıca, helal turizm, helal lojistik ve helal e-ticaret alanlarında da akreditasyon kapsamını genişletme planları bulunuyor.
