1. Helal Belgelendirme

Helal belgelendirme, ürün veya hizmetin helal standartlarına uygunluğunu bağımsız bir belgelendirme kuruluşunun onayıyla tescil eden resmi bir süreçtir.
Bu süreç, OIC/SMIIC (İslam İşbirliği Teşkilatı / Standartlar ve Metroloji Enstitüsü) ve ilgili ülke mevzuatlarına göre yürütülür.

Belgelendirme şu alanları kapsayabilir:

  • Gıda ve içecekler

  • İlaç ve tıbbi malzemeler

  • Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri

  • Turizm, lojistik ve hizmet sektörleri


2. Helal Belgelendirme Süreci Adım Adım

Helal belgelendirme süreci, başvurudan sertifikanın verilmesine kadar belirli aşamalardan oluşur. LHUHAM’ın uyguladığı süreç aşağıdaki gibidir:

a. Başvuru

  • Üretici veya hizmet sağlayıcı, Başvuru Formu doldurur (Başvuru Sayfası).

  • Kuruluş Bilgi Formu ile şirketin faaliyet alanı, üretim kapasitesi, mevcut kalite sistemleri ve ürün çeşitliliği beyan edilir.

  • Parti Malı Uygunluk Formu özellikle ithalat ve parti bazlı üretimler için doldurulur.

b. Ön İnceleme

  • Belgeler eksiksiz mi kontrol edilir.

  • Ürün/hizmetin belgelendirme kapsamına girip girmediği netleştirilir.

c. Sözleşme ve Planlama

  • Başvuru onaylanırsa belgelendirme sözleşmesi imzalanır.

  • Denetim tarihi, ekip ve kapsam belirlenir.

d. Yerinde Denetim

  • Üretim tesisleri, depolama alanları ve lojistik süreçler yerinde incelenir.

  • Üretim sürecinin her adımı helal kriterlere göre değerlendirilir.

e. Numune Alma ve Laboratuvar Analizleri

  • Ürünlerden örnekler alınır.

  • Kimyasal analizler, mikrobiyolojik testler ve DNA analizleri yapılır.

f. Raporlama

  • Denetim ve analiz sonuçları rapor haline getirilir.

  • Eksik veya uygunsuz alanlar varsa düzeltilmesi istenir.

g. Sertifikalandırma

  • Tüm kriterler sağlandığında helal uygunluk sertifikası verilir.

  • Sertifika süresi genellikle 1 yıl olup, her yıl gözetim denetimi ile yenilenir.


3. Belgelendirme Kriterleri

Helal belgelendirme sürecinde dikkate alınan kriterler şunlardır:

Dini Kriterler

  • Üründe İslam’da haram kabul edilen maddelerin bulunmaması (domuz ve türevleri, alkol vb.).

  • Kesim işlemlerinin İslami usullere uygun yapılması.

Gıda Güvenliği Kriterleri

  • Hijyen ve sanitasyon standartlarına uyum.

  • Çapraz bulaşma riskinin önlenmesi.

İzlenebilirlik Kriterleri

  • Hammaddeden son ürüne kadar her adımın belgelenmesi.

  • Tedarik zinciri şeffaflığının sağlanması.

Etik ve Çevresel Kriterler

  • Çalışan haklarına saygı.

  • Sürdürülebilir üretim yöntemleri.


4. Nelere Dikkat Edilmeli?

Helal belgelendirme sürecinde hem üreticilerin hem de belgelendirme kuruluşlarının dikkat etmesi gereken önemli noktalar vardır:

  1. Belgelerin Doğruluğu
    Yanlış veya eksik bilgi, sürecin uzamasına ya da başvurunun reddine neden olabilir.

  2. Üretim Sürekliliği
    Belgelendirme yalnızca denetim günü değil, her zaman kriterlere uyumu gerektirir.

  3. Personel Eğitimi
    Üretimde görev alan personelin helal standartları konusunda bilinçli olması şarttır.

  4. Tedarikçi Kontrolü
    Hammaddelerin tedarikçileri de helal kriterlere uygun olmalıdır.

  5. Gözetim Denetimlerine Hazırlık
    Sertifika süresince ara denetimlere hazır olmak gerekir.


5. Helal Sertifikasının Avantajları

Helal belgelendirme, üreticiye ve tüketiciye birçok avantaj sağlar:

  • Tüketici Güveni: Helal sertifikalı ürünler daha yüksek güvenilirlik algısına sahiptir.

  • Pazar Genişlemesi: OIC/SMIIC üyesi 40’tan fazla ülkede kabul görür.

  • Marka Değeri: Sertifika, markanın itibarını yükseltir.

  • Rekabet Avantajı: Sertifikalı ürünler, pazarda rakiplerine göre öne çıkar.


6. Türkiye’de ve Dünyada Helal Belgelendirme

Türkiye’de Helal Akreditasyon Kurumu (HAK), belgelendirme kuruluşlarını akredite eden tek yetkili otoritedir.
Uluslararası ölçekte ise OIC/SMIIC standartları en yaygın kabul gören sistemdir.
Malezya’daki JAKIM ve Endonezya’daki BPJPH gibi kurumlar da küresel ölçekte etkin rol oynar.


7. Geleceğe Bakış

Helal belgelendirme gelecekte:

  • Blockchain tabanlı izlenebilirlik

  • Yapay zeka destekli denetimler

  • Dijital sertifika doğrulama sistemleri
    ile daha şeffaf ve hızlı hale gelecek.

Bu gelişmeler, hem tüketici güvenini artıracak hem de uluslararası ticarette helal sertifikalı ürünlerin hareketini kolaylaştıracak.